C++ Pointer Konusu ve Çalışma Mantığı [C++ İşaretçiler Konu Anlatımı]

C yada C++ dillerini yeni öğreniyorsanız yada ilk defa bir programlama dili öğreniyorsanız pointer mantığını anlamakta biraz zorlanabilirsiniz. Yeni başlayanlar için kavraması biraz karmaşık olduğundan bu konuyu ele almak istedim. Bu yazıdan sonra artık pointer kavramının mantığını kolaylıkla kavrayacağınızı düşünüyorum.

Pointer dediğimiz şey bir işaretçidir ve adres tutar. Bu klasik tanımdır. Pointer olarak tanımlayacağımız ifadenin başına yıldız(*) işareti koyarak "bu ifade bir pointer ifadedir" deriz bilgisayara. Mesela;

int p;

olarak tanımladığımız bir ifadede p ifadesi integer yani sayısal değerler tutan bir ifadedir deriz. Sadece sayısal değerleri tutar. Fakat bu ifadeyi şu şekilde tanımladığımız zaman;

int *p;

bu p ifadesi için şunu demiş oluruz :  "p ifadesi bir pointer'dır. p ifadesi bir işaretçidir ve sadece adres tutar!"

Tırnak içinde belirttiğim cümleye dikkat edin. "p ifadesi" dedim. "*p" ifadesi demedim. İşte asıl karmaşıklık burada başlıyor.

*p ifadesi tanımlama ve kullanım aşamalarında farklı görevler üstlenir. Eğer ki siz herhangi bir ifadeye "bu ifade bir pointer'dır!" demek istiyorsanız tanımlama aşamasında o ifadenin başına yıldız (*) ifadesini eklersiniz.

Önce tanımlama aşamasından başlayalım anlatmaya...
Birkaç örnek vermem gerekirse,

int *a;  // "a" ifadesi bir pointer'dır ve adres tutar.
int *ptr;  // "ptr" ifadesi bir pointer'dır ve adres tutar.
int *b;  // "b" ifadesi bir pointer'dır ve adres tutar.

tanımlama aşamasında kullandığımız her yıldızlı(*) ifade bu anlamlara gelir.

Pointer olarak tanımlanmış ifadeyi kullanım aşamasında ise yıldızlı(*) ifade değer tutan bir ifade görevindedir. (Kullanım aşamasında derken, tanımlama sonrası değer atama veya ekrana yazdırma işlemleri vs.)

*a  ifadesi değerin kendisini tutar; a ifadesi ise o değerin adres bilgisini içerir.
*ptr  ifadesi değerin kendisini tutar; ptr ifadesi ise o değerin adres bilgisini içerir.
*b  ifadesi değerin kendisini tutar; b ifadesi ise o değerin adres bilgisini içerir.

Örnek : ptr ifadesinin değeri 5 ise; bu ifadenin adresi : 0x7ffd084 gibisinden, RAM bölgesindeki adresi gösterir.

Kısacası, kullanım aşamasında, pointer bir ifade var ise elimizde, bu ifadenin başında yıldız var ise değerin kendisi gösterilir, başında yıldız yok ise değerin adresini gösterir.

Yani bunun çıktısını cout ile aldığımız zaman;
*ptr ifadesi ekrana = 5 değerini gösterir.
ptr ifadesi ekrana = 0x7ffd084 değerini gösterir.

 Bakınız :

Ekran görüntüsünün açıklaması :
"p" ifadesi adres tutan bir ifade olduğu için, ona yalnızca başka bir ifadenin adresi atanabilir. Mesela üstteki ekran görüntüsüne göre p = a yapamazdık. Yani a ifadesini p ifadesine atarsak hata alırız. Çünük a, 5 e eşittir. Halbuki p ifadesi değer değil adres tutar. O yüzden de a'nın adresini p'ye atamamız gerekiyor. Herhangi bir ifadenin de adres bilgisine anpersan(&) ifadesiyle ulaşılır.

p = &a;

yaparak biz, a'nın adresini p'ye atadık. a'nın adresi derken biz aslında 5 değerinin bilgisayar hafızasındaki adresinin bulunduğu yeri p'ye atadık. p ifadesi de artık aynı adrese sahip olduğu için; *p ifadesi bize 5'i verecektir. Yani p bize 5'in adresini ve *p bize adresin sahip olduğu değeri verir.

Son olarak şu ekran görüntüsü aklınızda bazı şeylerin daha da netleşmesini sağlayacaktır diye düşünüyorum :

Pointer konusunun mantığı budur. Eğer aklınıza takılan yerler var ise, alt kısma yorum olarak yazabilirsiniz. Size elimden geldiğince yardımcı olmaya çalışırım.